NarcismeGids

Op deze informatieve site vind je informatie over de narcistische persoonlijkheidsstoornis en narcisme. De term narcistische persoonlijkheidsstoornis kent zijn oorsprong vanuit de psychologie. Doel van deze site is om je meer kennis en inzicht te geven in de narcistische persoonlijkheidsstoornis en in narcisme in het algemeen.

Wat is een narcistische persoonlijkheidsstoornis?

Om te kunnen vertellen wat een narcistische persoonlijkheidsstoornis inhoudt is het belangrijk om eerst duidelijk te maken wat narcisme betekent.

Narcisme kent zijn oorsprong vanuit de psychologie. Het is een term die gebruikt wordt om bepaald gedrag van een persoon te kenmerken. Dit gedrag bestaat vaak uit een obsessie voor zichzelf waarbij deze persoon zichzelf geweldig vindt, egoïstisch, ambitieus en dominant is en vaak een gebrek aan inlevingsvermogen heeft.

Na het lezen van bovenstaande alinea zou je kunnen zeggen dat vrijwel iedereen een beetje narcist is. En dat klopt, iedereen heeft wel narcistische trekken in zijn of haar persoonlijkheid. Echter niet iedereen die deze eigenschappen vertoont lijdt ook daadwerkelijk aan een narcistische persoonlijkheidsstoornis.

Narcisme

De term narcisme is oorspronkelijk bedacht door Paul Näcke en daarna overgenomen door Sigmund Freud. Freud is de grondlegger van de psychoanalyse. Het woord narcisme verwijst naar een figuur uit de Griekse mythologie, genaamd Narcissus. Deze Narcissus wees volgens het verhaal alle romantische avances af en werd hierdoor als straf verliefd op zijn eigen spiegelbeeld.

Näcke en Freud beschreven narcisme als verliefd zijn op jezelf, veel eigenliefde hebben, anderen gebruiken en misbruiken om jezelf te bevredigen en vooral zelf veel bemind willen worden, in plaats van anderen te beminnen.

In de huidige psychologische ligt de nadruk voor het verschijnsel narcisme nog steeds op eigenliefde. Er zijn tijdens onderzoeken in de loop der jaren echter heel veel kenmerken bij gekomen.

Wat is een narcistische persoonlijkheidsstoornis?

Zoals bij vele stoornissen moet er sprake zijn van een extreme vorm. In de DSM IV (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) staat beschreven dat er sprake is van narcistische persoonlijkheidsstoornis als er zich een patroon voordoet waarbij een persoon

  • zichzelf in grote mate geweldig vindt
  • lijdt aan grootheidswaanzin
  • de noodzaak voelt om bewonderd te worden
  • en een gebrek heeft zich in te leven in anderen

Personen die lijden aan narcistische persoonlijkheidsstoornis zullen dit gedrag dus vrijwel voortdurend vertonen.

Op het eerste gezicht functioneren deze mensen vaak uitstekend in de maatschappij. Ze kunnen welbespraakt zijn en charmant overkomen. Achter dit masker schuilt echter vaak een gevoel van leegte, afhankelijkheid en angst. Ook ligt misbruik vaak op de loer.

Narcisten hebben vaak de eigenschap geen rekening te houden met anderen, dulden vaak geen tegenspraak en voelen zich boven de wet verheven. Vaak uit zich dit in frustratie en uitspraken die normale mensen zich niet snel in hun hoofd zullen halen.

Door hun gevoel van zelfverhevenheid gedragen deze personen zich vaak als geniaal of superieur. Ze zullen hun eigen zwaktes nooit toegeven en die van anderen juist benadrukken.

Manipuleren

Personen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis manipuleren anderen vaak om hun doel te bereiken. Verder zijn ze continu op zoek naar aandacht en bevestiging. Omgaan met personen die aan deze stoornis lijden is vaak moeilijk en compromissen sluiten vaak onmogelijk. Het gedrag van deze personen is vaak zo onmogelijk dat dit leid tot conflicten en onoplosbare problemen, zelfs met familie en vrienden.

Narcisme als epidemie

Er wordt tegenwoordig vaak gezegd dat we in een narcistische tijd leven. Narcisme zou zich als een epidemie verspreiden binnen onze samenleving. Wetenschappelijk onderzoek heeft echter aangetoond dat dit niet zo is. Het patroon dat narcisme binnen de samenleving toeneemt, bestaat al langere tijd. Mensen zijn in de maatschappij veel meer op zichzelf gericht dan vroeger en daardoor dus minder op elkaar.

Onderzoek heeft uitgewezen dat het toenemen van narcisme op een aantal aspecten inderdaad een stijgende lijn laat zien de afgelopen generaties. Het gaat hier dan vooral om gemakzucht, assertiviteit, impulsiviteit en het gericht zijn op uiterlijke en materiële zaken.

Andere heftigere eigenschappen die zich kenmerken bij narcistische persoonlijkheidsstoornis zoals misbruiken, minachten en afstoten van anderen nemen echter niet dusdanig toe dat er gesproken kan worden van het toenemen van het aantal personen met narcistische persoonlijkheidsstoornis.

Wat is de oorzaak van een narcistische persoonlijkheidsstoornis?

Onderzoek van wetenschappers heeft laten zien dat mensen die een narcistische persoonlijkheidsstoornis hebben tegelijkertijd vaak te maken hebben met een gebrekkig gevoel van eigenwaarde. Op zich natuurlijk merkwaardig als je kijkt naar de symptomen van deze persoonlijkheidsstoornis.

Het is voor psychologen lastig om de diagnose Narcistische Persoonlijkheidsstoornis te stellen, omdat deze stoornis vaak gepaard gaat met een hele hoop andere psychische problemen. Narcisten zijn in hun jeugd vaak tot op een of andere wijze getraumatiseerd. Narcisten zijn snel beledigd en eisen dat ze de juiste hoeveelheid aandacht krijgen. Ze bouwen een dik pantser om zich heen zodat ze niet gekwetst kunnen worden en alleen nog zichzelf belangrijk vinden.

Door het lage gevoel van eigenwaarde gaan narcisten zich zo gedragen dat ze zich verheven voelen boven iedereen. Zoals gezegd, iedereen lijdt wel een beetje aan narcisme, het wordt pas een persoonlijkheidsstoornis wanneer de omgeving van een narcist er last van begint te krijgen en moeite krijgt om deze persoon om te gaan.

Narcisten hebben zelf meestal niet door dat ze lijden aan de narcistische persoonlijkheidsstoornis. Zij vinden hun gedrag vaak normaal. Zij hebben geen besef van hun eigen arrogantie en weten hun opgeblazen gedrag vaak te presenteren als de normaalste zaak van de wereld.

Op het eerste gezicht stralen personen die lijden aan narcistische persoonlijkheidsstoornis veel zelfvertrouwen en een zeer sterk gevoel van eigenwaarde uit. Vaak is echter het tegendeel het geval.

Narcisten proberen, meestal onbewust, hun lage gevoel van zelfwaarde te compenseren door zich belangrijker of beter te beschouwen dan anderen. Dit noemt men de narcistische paradox. Ze hebben vaak een onderontwikkeld inlevingsvermogen en kunnen moeilijk functioneren in de uitoefening van functies waarbij ze anderen moeten beoordelen.

Openlijk en verborgen narcisme

Volgens de Amerikaanse psycholoog Paul Rose, die onderzoek deed naar narcistische persoonlijkheidsstoornis, zijn er twee soorten narcisten, namelijk openlijke narcisten en verborgen narcisten.

Een openlijke narcist zal in eerste opzicht normaal kunnen acteren in de maatschappij. Ze komen wel over als personen met een enigszins opgeblazen gevoel over zichzelf, maar toch kan dit type narcisten makkelijk andermans aandacht opeisen omdat ze in eerste opzicht vaak charmant overkomen. Daarna komt bij de omgeving het besef dat deze personen weinig oog hebben voor de behoeften van anderen en wordt hun gedrag storend voor hun omgeving.

Verborgen narcisten tonen weliswaar net zoveel arrogantie als openlijke narcisten, maar doen dit op een veel subtielere manier. Ze zijn net zo hevig bezig met zichzelf als de openlijke narcist maar spelen vaak voortdurend in op andermans verwachtingen en zijn hypergevoelig voor de mening die anderen over hen hebben. Ze voelen zich minderwaardig ten opzichte van anderen en proberen vaak de grootheid van anderen op zichzelf te laten afstralen.

Hoe herken je een narcist?

Narcistische persoonlijkheidsstoornis is een stoornis die vaak ten grondslag ligt aan meer psychische problemen. Personen met deze stoornis kunnen soms erg lijden onder hun eigen narcisme, terwijl ze zelf niet door hebben waar de oorzaak ligt van hun problemen.

Deze mensen zijn meestal niet in staat om duurzame relaties op te bouwen met anderen omdat hun narcisme deze relaties opbreekt na verloop van tijd. Ze lopen vast in hun werk of dagelijkse bezigheden, zijn vaak depressief na relatief kleine tegenslagen en vervelen zich snel omdat ze het gevoel hebben dat niets hen kan boeien.

In een relatie zullen narcisten vrijwel allemaal hetzelfde gedrag vertonen. Ze kunnen zich niet inleven in de persoon waar ze de relatie mee hebben, komen harteloos over maar willen wel graag complimenten over zichzelf horen. Vaak zoeken ze bij anderen de bevestiging of ze wel goed genoeg zijn en de goede dingen doen.

Leestip: Zo herken je een narcist aan zijn trucs

Onderzoek door psychologen toonde aan dat personen die lijden aan narcistische persoonlijkheidsstoornis in een relatie vrijwel altijd de baas willen zijn, afstand houden van hun partner, liegen en in veel gevallen ontrouw zijn. Daarbij doen ze alles om niet afhankelijk te worden van hun partner maar de partner wel afhankelijk te maken van hen.

Mensen die een relatie met een narcist hebben gehad geven vaak aan dat ze het gevoel hadden dat er iets niet klopte aan hun relatie en aan hun partner. Narcisten hebben vaak geen idee wat er in de ander omgaat en zijn vaak niet in staat om echte affectie te tonen.

Zijn narcisten te genezen?

Het lijden aan narcistische persoonlijkheidsstoornis is vaak erg lastig voor de persoon die de stoornis heeft en de personen in zijn of haar omgeving. Uit cijfers blijkt dat het meestal om mannen gaat die aan deze persoonlijkheidsstoornis lijden.

Komen de kenmerken van jouw eigen gedrag of van een persoon uit jouw omgeving overeen met het voorgaande? Ga dan op zoek naar professionele hulp bij bijvoorbeeld een psycholoog. Deze zal kunnen bepalen of iemand inderdaad aan deze stoornis lijdt. Wil je meer weten over behandelmogelijkheden, dan kun je daarover lezen in het artikel behandeling narcistische persoonlijkheidsstoornis.

Als er op deze site gesproken wordt over een persoon die lijdt aan narcistische persoonlijkheidsstoornis, gebeurt dit met het voornaamwoord “hij”. Hoewel de meerderheid van de narcisten mannelijk zijn, kan deze aandoening uiteraard ook bij vrouwen voor komen. Echter, om het omslachtige “hij/zij” en “zijn/haar” te voorkomen, is gekozen voor de hij-vorm.

Vind je deze website waardevol en interessant? HELP ONS deze informatie te delen via Facebook, Twitter of forums waarop je actief bent. Het is belangrijk dat er meer informatie gedeeld wordt over dit weinig besproken onderwerp.